Newgrange, irl. Dún Fhearghusa to jeden z największych grobów korytarzowych wzniesionych przez człowieka, należący do kompleksu zwanego Pałacem nad Boyne (irl. Brú na Bóinne ), znajdującego się w hrabstwie Meath w Irlandii. Jest najbardziej znanym ze wszystkich irlandzkich prehistorycznych miejsc.
Grób korytarzowy Newgrange
Datowanie radiowęglowe grobu określa czas budowy na ok. 3200 lat p.n.e., czyli Newgrange jest ponad 600 lat starsze niż Wielka Piramida w Gizie i prawdopodobnie starsze niż Stonehenge. Około roku 860 zostało splądrowane przez duńskich najeźdźców[1].
Nasyp mogilny ma ok. 85 m średnicy i ok. 11 m wysokości. Do środka prowadzi długi na 19 metrów korytarz wykopany pod kątem 135° i prowadzący do komory pogrzebowej wybudowanej na planie krzyża. Wewnątrz korytarza znajduje się 22 kamieni po lewej stronie i 21 po prawej. Wysokość korytarza wzrasta od niespełna 1,5 m przy wejściu głównym do prawie dwukrotnie większej przy wejściu do komory. W wewnętrznej izbie o wymiarach 6,5 x 6,2 metra znajdują się 3 wgłębienia, a w każdym stoi czara. Poza grobami znajdują się tam również: 4 lampy, 2 wisiorki, łuski, kościane dłuta oraz fragmenty ludzkich kości.
Wnętrze kopca zbudowano z kamieni (o masie co najmniej 200 000 t) przełożonych gliną i muszlami wydobytymi z rzeki Boyne. Grobowiec z zewnątrz zabezpiecza obstawa z ustawionych dokoła 97 masywnych kamiennych bloków. Głaz przed wejściem pokryty jest pięknym ornamentem w postaci potrójnej spirali (triskel).
Głaz przed wejściem do grobu korytarzowego
Chociaż grób ten zbudowano tysiące lat temu, to przez wieki nikt nie wiedział o jego istnieniu. Dopiero pod koniec XVII wieku ludzie szukający kamieni do budowy odkryli nasyp i opisali jako jaskinię. W latach 1962 – 1975 przeprowadzono badania i zrekonstruowano nasyp pod nadzorem profesora Briana O'Kelly'ego z Instytutu Archeologii z College University, Cork (teraz National University of Ireland, Cork).
Profesor O'Kelly odkrył, iż grobowiec zbudowano w taki sposób, że podczas przesilenia zimowego o 8:58 promienie wschodzącego słońca biegną wzdłuż korytarza i wpadają do komory, rozświetlając ją na około 15 min.
źróło:wikilopedia